Afsprakenstelsel
Het D4CC-project wil een afsprakenstelsel of protocol definiëren voor het uitwisselen van data in het kader van circulair bouwen. Dit protocol zal worden toegepast bij het opmaken van LCA-analyses, het creëren van een bouwwerkpaspoort en het meten van circulariteit.
Deze data kunnen worden geraadpleegd via (perma)links naar gesloten en open databanken. Op termijn moet dit een realtime dashboarding toelaten op basis van gekozen parameters (bvb. LCA-score, kost, planning, EPB, etc.), die een holistische ontwerpoptimalisatie toelaat, maar ook sterk ondersteunend zal werken in andere fases zoals werfvoorbereiding waar vaak veel varianten vergeleken worden en dus nog veel keuzes gemaakt worden die impact kunnen hebben op scores zoals LCA en circulariteit.
Betrouwbare, interoperabele data en applicaties
Een cruciaal element hiervoor is uiteraard de sterk gestructureerde en “interoperabele” informatie-uitwisseling gebaseerd op conventies (IDS = “information delivery specification”, protocollen, datatemplates, etc.). Afhankelijk van het type proces, en de beoogde toepassingen kunnen er lagere of hogere data- eisen afgesproken worden.
Om circulariteit in de bouw te kunnen realiseren zijn er een aantal aspecten belangrijk, maar uiteindelijk komen ze samen in één cruciaal overkoepelend aspect doorheen heel de keten en life cyclus: gebruik van betrouwbare, interoperabele data en applicaties die ervan gebruik maken en de stakeholders zullen assisteren in het maken van optimale beslissingen, keuzes en processen om het project te realiseren.
Overzicht van de verschillende use cases
Binnen het project D4CC zullen 3 use-cases worden uitgewerkt.
|
Use case 1: |
Use case 2: |
Use case 3: |
Beschrijving |
Milieu-impact product, element of gebouw tijdens volledige levenscyclus kwantificeren |
Digitale representatie samenstelling/ opbouw bouwwerk (dynamisch) |
Circulair bouwen = efficiënt en effectief gebruik van hulpbronnen: Urban Mining en toekomstgericht ontwerpen en bouwen |
Tools |
Environmental Footprint 3.1, TOTEM, Simapro,... |
Madaster, C-iD, … |
|
Doel |
“Verbetering van materiaal-gebonden milieuprestatie van gebouwen” |
“Inzicht over materialen aanwezig in bouwwerken = cruciaal voor circulaire bouwpraktijk” |
“Economische, sociale én ecologische (meer)waarde creëren of minstens te behouden.” |
Aard |
Meten |
Documenteren |
Meten |
Positie in het bouwproces |
Ontwerpfase (tool om milieu-impact te optimaliseren) |
Bouwwerkpaspoort: as-builtfase (een BWPP dient de as-built situatie weer te geven) |
Ontwerpfase (tool om circulariteit te optimaliseren) |
Tabel: Overzicht van de verschillende use cases, gelijkenissen en verschillen.
Levenscyclus analyse, bouwwerkpaspoort en circulariteit zijn drie te onderscheiden begrippen, maar zijn tegelijkertijd ook nauw met elkaar verbonden, de bijhorende verwarring komt dan ook niet onverwacht. Zo wordt circulair bouwen wel eens omschreven als een middel om de milieu-impact in de bouw te verlagen en is het niet ondenkbaar dat het meten van circulariteit en levenscyclusanalyse in de toekomst zullen versmelten tot een enkele berekening. Zo zou de milieu-impact van verschillende circulaire scenorio’s (denk bijv. combinaties van materiaalkeuzes en vervangingsscenario’s) kunnen worden doorgerekend. In de praktijk zien we het ook in die richting evolueren: bij LCA-berekeningen wordt de end-of-life fase (EoL), of liever end-of-cycle-fase (EoC) van bouwproducten en bouwwerken hoe langer hoe meer in rekening gebracht. Eenzelfde evolutie kan worden doorgetrokken naar life-cycle costing (LCC). Naast het verlagen van milieu-impact, heeft circulair bouwen ook (economisch) waardebehoud en -creatie als doel, wat kan worden gekwantificeerd door naast investeringskosten, ook langetermijnkosten in rekening te brengen via LCC.